AUKUS irriton Francën, Kinën dhe Zelandën e Re

0
284

Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Britania e Madhe dhe Australia kanë nisur një partneritet për zonën e Indo-Paqësorit që synon të frenojë ”kërcënimin kinez”, por që ka ngjallur irritimin e Francës, Kinës dhe Zelandës së Re.

“Franca megjithatë mbetet një partnere kyçe dhe nuk ka një ndarje të arsyeshme që veçon interesat e partnerëve të Atlantikut dhe Paqësorit”, theksoi presidenti amerikan, Joe Biden.

Por, këto garanci nuk janë të mjaftueshme për të shmangur irritimin e Ministrisë së Jashtme franceze, e cila sheh një kontratë prej 31 miliardë eurosh me Kanberra të zhduket dhe e konsideron vendimin anglo-amerikano-australian si ”të mjerueshëm”.

Ndërkohë, Zelanda e Re ka njoftuar se nuk do të lejojë nëndetëse në ujërat e saj.

”Zelanda e Re nuk do të heqë një ndalim 10-vjeçar për hyrjen e anijeve me energji bërthamore në ujërat e saj pas vendimit të aleatit kryesor të Australisë për të zhvilluar një flotë të nëndetëseve bërthamore”, theksoi kryeministrja Jacinda Ardern pas marrëveshjes.

“Pozicioni i Zelandës së Re në lidhje me ndalimin e anijeve me energji bërthamore në ujërat tona mbetet i pandryshuar”, tha Ardern në një deklaratë.

“Ky është një vendim në kundërshtim me letrën dhe frymën e bashkëpunimit që ka mbizotëruar midis Francës dhe Australisë”, thuhet në një deklaratë të Ministrisë së Jashtme franceze.

Kryeministri australian Scott Morrison ka konfirmuar se vendi nuk do të përfundojë një marrëveshje prej 90 miliardë dollarësh australianë (66 miliardë dollarë) me Francën për furnizimin e nëndetëseve, por do të ndërtojë të vetin, me energji bërthamore, duke përdorur teknologjinë amerikane dhe britanike.

“Vendimi që kemi marrë për të mos vazhduar me nëndetësen ‘Attack Class’ dhe për të shkuar në këtë rrugë nuk është një kthesë, por një domosdoshmëri”, theksoi ai.

Aleanca e sapo shpallur strategjike e sigurisë midis SHBA, Britanisë dhe Australisë ka ndezur edhe zemërimin e Kinës.

“Vendet në fjalë duhet të braktisin mentalitetin e Luftës së Ftohtë”, tha një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme kineze duke shtuar se të tre fuqitë do të përfundonin vetëm duke dëmtuar interesat e tyre.

Zëdhënësi gjithashtu vuri në dukje se Australia nuk ishte një fuqi bërthamore, por tani papritmas do të importonte teknologji nëndetëse me energji bërthamore me vlerë strategjike ushtarake.

”Kjo mund të thotë se shumë shtete të tjera në bashkësinë ndërkombëtare do të vënë në dyshim angazhimin e grupit për mospërhapjen e armëve bërthamore”, shtoi ai.