Izraelitët që kanë fituar Çmimin Nobel

0
121

Izraeli është midis 73 vendeve në botë që kanë fituat të paktën një Çmim Nobel.

Janë 12 izraelitë – që mbajnë pasaportën izraelite- që janë nderuar me çmimin më prestigjioz, pa përfshirë këtu fituesit me origjinë hebre dhe që mbajnë pasaportën e vendeve ku ata jetojnë.

Janë tre fitues të çmimit Nobel për Paqen: Yitzhak Rabin, Shimon Peres dhe Menachem Begin. Gjashtë kanë fituar në Kimi, dy në ekonomi dhe një në letërsi (Shmuel Yosef Agnon).

Çmimi Nobel jepet çdo vit. Çmimi ndërkombëtar jepet për arritjet në Fizikë, Kimi, Mjekësi apo Psikologji, Letërsi dhe Paqe.

Çmimi në Ekonomi jepet që nga viti 1969, ai është dhënë mbi 850 personave, 22% prej të cilëve janë hebrenj, edhe pse hebrenjtë përbëjnë vetëm 0.2% të popullsisë botërore.

Në terma të përgjithshëm, hebrenjtë kanë fituar 41% të çmimeve në Ekonomi, 28% në Mjekësi, 26% në Fizikë, 19% në Kimi, 13 në Letërsi dhe 9% të Nobel për Paqen.

Hebrenjtë i kanë marrë të gjashtë çmimet.

Hebreu i parë që ka marrë një çmim Nobel është Adolf von Baeyer, i cili u nderua më çmimin në Kimi në Kimi në vitin 1905.

Izraelitët e fundit që kanë fituar Çmimin Nobel janë: James Rothman dhe Randy Schekman (Mjekësi); Arieh Warshel, Michael Levitt dhe Martin Karplus (Kimi); dhe François Englert (Fizikë), që të gjithë në vitin 2013.

 

 

 LISTA E FITUESVE IZRAELITE

 Arieh Warshel,  (Kimi, 2013)

Michael Levitt,(Kimi, 2013)

Dan Shechtman, (Kimi, 2011)

Ada E. Yonath, (Kimi, 2009)

Robert Auman (Ekonomi, 2005

Aaron Ciechanover, (Kimi, 2004)

Avram Hershko, (Kimi, 2004)

Daniel Kahneman (Ekonomi, 2002)

Yitzhak Rabin (Paqe, 1994)

Shimon Peres, (Paqe, 1994)

Menachem Begin (Paqe, 1978)

Shmuel Yosef Agnon (Letersi, 1966)